Kategorie produktów

Kawa czy herbata?

Wtorek, 05 czerwca 2018 Autor: Joanna Kowalska, HURT & DETAL Nr 05/147. Maj 2018
Ilu Polaków tyle opinii – jedni rozkoszują się aromatem zaparzonych liści herbaty, a drudzy preferują pobudzającą moc kawy. Szeroki wybór różnych rodzajów obu naparów może przyprawić o zawrót głowy. Przyglądamy się ofercie polskich producentów i pytamy detalistów o hity sprzedaży.
Według badań 70% dorosłych konsumentów pije codziennie kawę, a jeszcze więcej, bo aż 80% - herbatę. Fakt ten sprawia, że rynek rośnie w szybkim tempie. Wariacje na temat kawy i herbaty mogą być różne, ponieważ sprawdzają się zarówno w wersji na gorąco jak i na zimno. Nic więc dziwnego, że producenci muszą zaskakiwać swoich klientów nowościami i innowacjami, bo sezon na te produkty nigdy się nie kończy.

Przyszłość herbaty

Według badania Euromonitor International  obecnie polski rynek herbaty wart jest około 2 mld zł. Prognozy wskazywały wzrost rynku herbaty w 2017 r. o 1,2% w porównaniu do roku poprzedniego, co okazało się słusznym przewidywaniem. Dlatego w obecnym roku i kolejnych latach badacze przewidują dalszy rozwój całego segmentu. Jak wynika z analiz obecnej sytuacji na rynku, na przełomie 2018 i 2019 r. rynek może wzrosnąć od 1,4 do 2%. Euromonitor zakłada, że w 2021 roku jego wartość może osiągnąć 2,47 mld zł, a już w obecnym powinien w sumie przybliżyć się do kwoty 2,25 mld zł.

Jak podkreślają analitycy, na korzyść innych kategorii słabnie zainteresowanie herbatą czarną. W 2016 r. wartość wspomnianej kategorii wyniosła 1,01 mld zł. Jednak eksperci szacują spadek tej kwoty w ciągu najbliższych lat. Euromonitor ocenia, że w okresie 2018-2021 r. wartość będzie utrzymywała się na poziomie 997,7 do 991,3 mln zł. Mimo takich prognoz, badania instytutu podają, że w dalszym ciągu udziały herbaty czarnej w Polsce są najwyższe i sięgają około 60%. Na kolejnej pozycji uplasowała się herbata ziołowa, dalej znalazła się zielona, a następnie owocowa i czerwona.

Inaczej ma być w przypadku herbaty zielonej. Euromonitor potwierdza jaj bardzo dobre wyniki (w 2016 r. jej wartość wyniosła 268,3 mln zł). Analitycy instytutu w tym przypadku przewidują, że do 2021 r. może wynieść od 303,7 mln zł do 367,4 mln zł. Jak wyjaśniają wynika to z przekonania do właściwościach zdrowotnych tego naparu, a także dzięki rozwojowi tej kategorii – w ciągu ostatnich lat pojawiło się bowiem wiele wariantów smakowych.

Podobne, dobre czasy czekają segment herbat owocowych. W ich przypadku także zauważa się coraz większe zainteresowanie konsumentów. Według danych Euromonitora w 2016 wartość herbat owocowych wyniosła 811,2 mln zł. W obecnym może wzrosnąć o 36,8 mln zł, a w latach kolejnych, do 2021 r. ten wynik kwota ta ma wahać się między 847,2 a 883,6 mln zł.

Perspektywy rozwoju

Zdaniem ekspertów Euromonitor herbaty premium mają największe szanse rozwoju. Jak wyjaśniają eksperci, ich popularność zwiększają specjalistyczne sklepy, które oferują bardzo wysokiej klasy produkt za rozsądną cenę.

Perspektywicznym segmentem są także herbaty funkcjonalne i ziołowe. Tutaj powody zainteresowania klientów są podobne jak w przypadku herbaty zielonej – klienci zachęceni możliwością dbania o zdrowie w naturalny sposób, bardzo chętnie decydują się na zakup właśnie takich produktów. W odpowiedzi na ten trend na rynki zaczęły się pojawiać herbaty zwiększające odporność czy mające pomóc w walce z nadwagą.

Herbaciane udziały

CMR przeanalizował sprzedaż herbaty w sklepach małoformatowych do 300 mkw. W ubiegłym roku na półce statystycznej placówki handlowej o wspomnianym formacie znajdowało się średnio ok. 16-19 wariantów tego produktu.

A kto zajmuje pierwsze miejsce pod kątem zarobków na powyższym segmencie? CMR wskazuje, że wyniki z paragonów w sklepach do 300 mkw. wskazują na Unilever. Udziały wartości sprzedaży tej firmy to prawie 42%. Odpowiednio 13 i 12% to wyniki Mokate i Herbapol Lublin. Instytut przygotował zestawienie najlepiej zarabiających na kategorii herbaty producentów i oprócz wspomnianych znajdują się tam m.in. Posti, Bi Fix, Gourmet Foods, Tata, MAlwa, Oskar i Teekanne.

Od lat marką przynoszącą najlepsze zyski w segmencie herbacianym jest Lipton. CMR precyzuje, że jego udziały w małym formacie sklepów to 30% (2017 r.). Znaczące są też Saga i Minutka. Instytut wymienia też tutaj Posti, Zielnik Polski, Herbaciany Ogród, Big Active, Dilmah, Malwa i Bi Fix.

Kawowe trendy

Każdego roku na całym świecie ludzie wypijając około 7 mln ton kawy. Nie zaliczamy się do grupy największych konsumentów, ponieważ statystycznie Polak wypija rocznie tylko ok. 3 kg. Największymi smakoszami tego naparu są natomiast Brazylijczycy, Amerykanie i Niemcy. Spożywają bardzo duże ilości kawy, bo w przeliczeniu na osobę jest to ok.10 kg rocznie.

Wartość rynku kawy w Polsce to ponad 5,3 mld złotych. Jak się okazuje największe szanse rozwojowe zaznaczają się w segmencie premium. Ważnym trendem jest popularność ekspresów domowych, co przekłada się na dobre wyniki sprzedaży kawy w kapsułkach.

Kawowi liderzy

Niewiele jest sklepów, które w swojej ofercie nie posiadałyby przynajmniej kilku produktów kawowych. Jak podaje CMR – średnio na półce placówki handlowej małego formatu do 300 mkw. znajdowało się w ubiegłym roku ok. 24 różnych wariantów kawy. Najwięcej spośród nich to kawa mielona, bo cieszy się reprezentacją ok. 10 różnych produktów. Z kolei rozpuszczalna może się pochwalić średnio 7 wariantami na półce statystycznego sklepu osiedlowego. Po kilka marek najdziemy też w segmencie kawy cappuccino, mix i zbożowej. Nielicznie w małym formacie sklepów pojawiają się natomiast kawy w ziarnach i kapsułki.

Liderem w całej kategorii, jeśli chodzi o wartość sprzedaży, jest Jacobs Douwe Egberts. jak podaje CMR – w sklepach małoformatowych do 300 mkw. w całym 2017 zdobył 34% udziałów. Kolejne miejsce, z wynikiem ok. 17% należy do Strauss Cafe Poland. Dwucyfrowe wyniki dotyczą też Nestle i Tchibo. W zestawieniu top 10 stworzonym przez CMR znaleźli się również Woseba, Mokate, Astra, Grana, Luigi Lavazza i Storck.

Instytut stworzył też zestawienie zawierające marki o najwyższej wartości sprzedaży. W pierwszej trójce znalazły się Prima Finezja, Jacobs Krönung oraz Nescafe Classic. Wysokie wyniki w całym 2017 r. uzyskały również Tchibo Family, Woseba, MK Cafe Premium, Jacobs Cronat Gold a także Elite Fort, Elite Pedro’s i Mokate Caffetteria.

Mielona czy rozpuszczalna?

Jak już zostało wspomniane, dwoma najpopularniejszymi wariantami kawy pojawiającymi się w sklepach detalicznych są te w wersji mielonej i rozpuszczalnej. Każdy z wariantów ma swojego lidera jeśli chodzi o wartość sprzedaży, a także marki, które klienci upodobali sobie najbardziej.

W przypadku kawy mielonej na szczycie stawki znajduje się Jacobs Douwe Egberts. Jak sprawdzi ł CMR, na podstawie analizy paragonów ze sklepów małego formatu, firma ta osiągnęła w ubiegłym roku prawie 41% udziałów wartości sprzedaży w tym segmencie. Prawie 26% przypadło dla Strauss Cafe Poland. Tchibo w sklepach o powierzchni nieprzekraczającej 300 mkw.  uzyskało niemal 16%. Wysoko uplasowała się również Woseba.

W przypadku kawy mielonej markami, które w ubiegłym roku zarobiły najwięcej są Prima Finezja, Jacobs Krönung, Woseba, Tchibo Family i MK Cafe Premium – podaje CMR. W zestawieniu znalazły się też Elite Fort, Elite Pedro’s czy MK Cafe, Astra i Tchibo Exclusive.

CMR podaje, że w przypadku kawy rozpuszczalnej najwięcej na sprzedaży w sklepach małego formatu zarobiła firma Nestle. W tym segmencie uzyskała ponad 41% udziałów. Za nim znalazł się Strauss Cafe Poland z wynikiem  ok. 36%. 13% udało się zdobyć firmie Tchibo. W zestawieniu CMR wyróżnił też Strauss Cafe Poland, Wosebę, Astrę i Mokate.

Podając marki, które wśród kaw rozpuszczalnych zarobiły najwięcej, CMR zaczyna od Nescafe Classic. Wysokie wyniki uzyskały także Jacobs Cronat Gold, Jacobs Kronung czy Nescafe Creme Sensazione.

Dla każdego coś kawowego

W przypadku kaw mix, czyli popularnych saszetek 3w1 i 2w1 najlepszy wynik wartości sprzedaży miała firma Nestle. Wyróżnił się także Storck, Mokate i Jacobs Douwe Egberts. CMR zaznacza, że analizując najlepiej sprzedające się w tej kategorii marki, w sklepach małego formatu największą sprzedażą odznaczają się Nescafe Classic i Kopiko.

Wśród funkcjonujących na rynku producentów cappuccino, najwięcej według danych CMR na sprzedaży w placówkach handlowych do 300 mkw. zarobiła firma Mokate.  Drobniejsze udziały dotyczą Jacobs Douwe Egberts i Nestle. Jeśli chodzi o marki to na pozycji lidera jest Mokate Caffetteria, Mokate Maestro Renato Bonni, Jacobs, Mokate Mix oraz Nescafé.

Kawa zbożowa ma innych liderów. CMR podaje, że jest to Grana. Wysoki wynik w udziałach wartości sprzedaży dotyczy też firmy Bakalland. Jak łatwo się domyśleć – najlepiej zarabiając marki w tym segmencie należą do liderów. Szeregując  je od tych najbardziej dochodowych zestawienie wygląda następująco: Inka, Delecta Anatol, Kujawianka i Mokate Caffeteria.

Woseba to z kolei lider sprzedaży kaw ziarnistych. CMR wymienia tutaj również firmy Luigi Lavazza, Strauss Cafe Poland czy Jacobs Douwe Egberts, jako producentów z wysokimi udziałami wartości sprzedaży w opisywanym segmencie. W podziale na marki w sklepach małoformtowych najlepiej wypada Woseba, Lavazza i MK Cafe.

U detalisty

Detaliści zgodnie twierdzą, że herbata sprzedaje się lepiej. Duże znaczenie ma też to, że kawa czesto kupowana jest w dyskontach i hipermarketach, które mogą w tej kategorii zaproponowć klientom lepsze ceny.

„W moim sklepie herbata lepiej sprzedaje się zimą. Klienci kupują ją często na rozgrzanie. Ale w pozostałej części roku oczywiście też produkt ten rotuje. Mamy tu taką specyfikę klienta, że z reguły potrzebuje on asortymentu tańszego, dlatego głównie taki staramy się mu oferować. Niemniej na droższe pozycje też znajduje się klient” – opowiada Anna Gano, Właścicielka sklepu. Wśród najpopularniejszych marek jest Minutka i Lipton. Detalistka dodaje, że jeśli chodzi o herbaty owocowe i zielone liderem jest cała gama produktów od Herbapolu. Ale chętnie wybierane są również te z Malwy. Ulubionym wariantem smakowym jest malina. Właścicielka pilawskiego sklepu dodaje, że przy okazji zakupu herbaty klienci często do koszyka dorzucają cytrynę czy ulubiony syrop.

W przypadku kawy najlepiej sprzedaje się mielona, rozpuszczalna znacznie rzadziej. „Przede wszystkim nasi klienci kupują Pedros w opakowaniu 100 g. Bardzo liczy się cena, ale staramy się mieć szeroką ofertę. Dobrze sprzedaje się Tchibo Family czy Prima Finezja”  - wylicza właścicielka. Z rozpuszczalnych na półce zawsze możemy znaleźć Jacobs i Nescafe w różnych gramaturach.

W okolicy popularne jest też cappuccino, ale tylko to od Mokate. Innego klienci nie chcą kupować. „Nie można zapomnieć przy okazji rozmowy o kawie o tej zbożowej. I tutaj obserwujemy ciekawe jawisko jesli chodzi o przyzwyczajenia klientów. Zimną najczęściej kupują oni Inkę, natomiast latem Kujawiankę. Zauważyłam, że kawę zbożową w dużym stopniu rolnicy, którzy przez lata przyzwyczaili się pić taką kawę przed wyjściem w pole” – komentuje pani Anna. W ofercie nie może zabraknąć też popularnych kaw 3w1 i 2w1. Zwykle znajdują się one w okolicy kasy. W tym przypadku najchętniej kupowane są produkty od Nescafe.

A więc kawa czy herbata? Ciężko jednoznacznie odpowiedzieć na to pytanie. Detaliści powinni się skupić na tym, by ich asortyment był różnorodny i dostosowywał się do pór roku i specyfki klienta odwiedzającego sklep.

Joanna Kowalska


tagi: Kawa , herbata , konsument , sprzedaż ,